De reparatie van de wereld

van Slobodan Snajder

Beste lezer, ik vond dit een magistraal boek. Het vraagt van de lezer een inspanning 460 bladzijden lang. Maar achteraf ben je blij dat je het gelezen hebt.

Een boek met een wat cynische titel, is deze wereld te repareren? Op uitdrukkelijke vraag van keizerin Maria Theresia, immigreerden heel wat Duitsers ergens in de achttiende eeuw naar een gebied wat men Transsylvanië noemt. Men noemde hen ‘Volksduitsers’, bij het uitbreken van de tweede wereldoorlog werden deze mensen ingelijfd bij de Duitse troepen.

Dit is het verhaal van zo’n ‘Volksduitser’… Een amalgaam van verschillende nationaliteiten maakte deel uit van de verschillende eenheden van het Duitse leger. Zo’n zeven miljoen Oekraïners zaten in het Russische leger en stonden tegenover hun broeders in het Duitse leger, het werd een ware broedermoord.

Een stukje geschiedenis waar we weinig vanaf weten, maar de auteur drukt ons met de neus op de feiten. Het is een avonturenroman, een liefdesroman, een schelmenroman die de hoofdpersoon bij de vluchtende Joden brengt, bij de Russen, bij struikrovers en bandieten. Nergens vond hij een onderkomen, voortdurend wisselend van identiteit en onderkomen. Nooit vond hij de persoonlijkheid, de passie en de gemeenschap die bij hem paste.

Veel leesgenot.
Rudy

Samenvatting:

Georg Kempf is een Kroaat met Duitse wortels. In de Tweede Wereldoorlog wordt hij als 'Volksduitser' door de SS ingelijfd en trekt hij door Polen. Maar hij deserteert en komt terecht bij een Pools-Russische sabotage-eenheid. Na de oorlog keert hij terug naar zijn geboorteland. Daar ontmoet hij de liefde van zijn leven, Vera.

Vera en Kempf hadden elkaar moeten doden als ze elkaar in de oorlog waren tegengekomen want Vera is een Kroatische communiste, die als partizaan tegen de nazi's vocht. Ze zetten een zoon op de wereld, de verteller van de roman, maar het besef dat ze ooit vochten in twee kampen die elkaar op leven en dood bestreden, leidt tot een steeds grotere vervreemding en de ondergang van hun huwelijk.

Kempf worstelt zijn hele leven met de vraag: wie ben ik, bij wie hoor ik, hoe moet ik leven? Hij wordt zich bewust van een treurige historische continuïteit: 'altijd hetzelfde', verzucht hij in de jaren negentig tijdens de Joegoslavische burgeroorlog. Altijd hetzelfde, een constatering die actueler is dan ooit.

De reparatie van de wereld is een grote historische roman en een tragische familiesaga. Hij beschrijft het lot van een vrouw en een man die voor elkaar bestemd leken te zijn. Maar op de puinhopen van naoorlogs Midden-Europa ontkomt niemand aan de last van het verleden.(achterflap van het boek)

'De reparatie van de wereld is [...] een bijna mythische mini-familieroman, een grimmige schelmenroman, een schrijnende liefdesroman, een ontluisterend portret van een huwelijk, een ontzagwekkende historische roman (over Kroatië, de Tweede Wereldoorlog, het naoorlogse communisme) en, tot slot, een bijna weemoedige ideeënroman over herinnering, engagement, migratie, identiteit, de existentiële betekenis van kunst en over de grote vraag wat we nu eigenlijk aan moeten met het leven.' ***** de Volkskrant

'Deze epische roman [...] kun je zonder twijfel een meesterwerk uit de Europese literatuur noemen .Scènes in deze roman [kunnen] wedijveren met grote werken uit de wereldliteratuur als Leven en Lot en Oorlog en vrede.' ***** NRC

'Om lang en traag van te genieten, machtig als de stroom van de Donau [...] een groots verhaal van onze twintigste eeuw.' Vreme (Belgrado)

'Het bezit de historische weidsheid van De stille Don van Sjolochov en een rijkdom aan stijlen en registers zoals men hoogstens nog bij Ulysses van Joyce kan aantreffen.' Politika (Belgrado)

'Prachtig en verschrikkelijk.' Corriere della sera

'Een indrukwekkende familieroman over de noodlottige vervlechting van geschiedenis en lot, van toeval en wil, van geluk en ongeluk.' Neue Zürcher Zeitung

'Binnen de Kroatische en Europese literatuur een absoluut hoogtepunt.' Zlatno runo (Zagreb)